شوفاژ وسیله ای برای تولید گرمایش است که وظیفه دارد گرمایی که از پکیج یا موتور خانه تولید میشود پخش کند.
موتورخانه به وسیله دیگ، پمپ، مشعل، منبع آب گرم و … آب گرمی که نیاز داریم برای گرمایش را تولید میکند البته بگم که پکیج هم همین کار را انجام میدهد و سپس به وسیله پمپ و لوله کشی آب را به شوفاژهای موجود در محیط منتقل میکند و پس از اینکه آب گرم از شوفاژ عبور کرد و در حال سرد شدن بود دوباره به موتورخانه یا پکیج منتقل میشود و همین چرخه باعث گرمایش محیط خواهد شد.
*شوفاژ پره ای
*شوفاژ پنلی
*شوفاژ قرنیزی (رادیاتور قرنیزی)
*شوفاژ شیشه ای یا دکوراتیو
*شوفاژ خشک کن
شوفاژ یا رادیاتور پره ای به نوعی از سیستمهای پخش گرما در محیط گفته میشود که به صورت پره در کنار هم قرار میگیرند.جنس شوفاژ پره ای معمولا از فولاد یا آلومینیوم میباشد.در واقع هر چقد پرههای این نوع شوفاژ بیشتر باشد بیشتر محیط اطراف را گرم میکند و هر چه کمتر باشد کمتر این کار را انجام میدهد.و البته بهتر است این را بدانید که آلومینیوم ضریب حرارتی بالاتری نسبت به فولاد دارد و سریع تر و بهتر میتواند گرما را به محیط منتقل کند.
شوفاژ یا رادیاتور پنلی به نوعی از سیستمها گفته میشود که سطح صافی دارند و به صورت یکنواخت گرما را به محیط انتقال میدهد.جنس شوفاژهای پنلی فولاد میباشد.گرمایش در این نوع شوفاژ به گردش آب کمتری نیاز دارد که یکی از مزایای این نوع شوفاژ محسوب میشود.از معایب این نوع شوفاژها این است که در صورت زنگ زدگی و یا خرابی برای تعمیر شوفاژ باید به صورت کامل تعویض شود.
از جدیدترین نوع شوفاژها رایاتور قرنیزی میباشد که در پایین دیوار قرار میگیرند و دلیل نام گذاری آنها هم همین است که مانند قرنیز در پایین دیوار قرار دارد.عملکرد این نوع شوفاژها اینگونه است که به وسیله لوله کشی که درون آنها رد شده است محیط را گرم میکنند.از مزیتهای این گونه پکیجها این است که محیط کمیرا اشغال میکنند.شوفاژ یا رادیاتور قرنیزی معمولا از جنس آلومینیوم میباشند.
یکی از جدیدترین شوفاژها، شوفاژهای شیشه ای یا دکوراتیو میباشد که علاوه بر گرمایش باعث زیبا سازی هم میشود.شوفاژهای شیشه ای یا دکوراتیو هم مانند سایر شوفاژها دارای لوله کشی میباشند ولی با این تفاوت که لوله کشی پشت آنها قرار دارد و معلوم نیستند
بعضی موقه ها شوفاژ دچار مشکل میشود ،اما قبل از اینکه تعمیرش کنیم ،باید عیب یابیش کنیم.
وقتی شوفاژ رسوب میکند ،دیگر نمیتواند مثل اول آب رو گرم کند و آب سرد میشود.
برای تعمیر شوفاژ پس از عیب یابی شوفاژ باید آن را از محل خود خارج کرده و پس از آن آب اسید را درون لولههای شوفاژ ریخته و پس از 15 الی 20 دقیقه با آب لولههای آن را شستوشو دهید در آخر متوجه خواهید شد که رسوبها از آن خارج شده اند و تعمیر شوفاژ انجام میشود.
بعضی اوقات شوفاژ دچار یک عیب دیگر میشود که سر و صدای زیاد آن است که باید تعمیر شوفاژ برای آن انجام شود.هواگیری پکیج اینگونه انجام میشود که ورودی و خروجی شوفاژ را باز کرده و آب را وارد ورودی کرده و اجازه دهید که از خروجی خارج شود و تا زمانی که هوایی درون آن دیده نشد خروجی و ورودی را به پکیج یا موتورخانه وصل کنید.با این کار هوای درون شوفاژ خارج شده و تعمیر شوفاژ انجام میشود.
زنگ زدگی و یا پوسیدگی شوفاژ باعث نشت آب از آن میشود و زمانی که نشتی آب داشتید باید بدانید که عیب یابی و تعمیر شوفاژ باید انجام شود.در بعضی از شوفاژها مانند شوفاژ پره ای زمانی که یکی از آنها پوسیده شود میتوان آن یکی را تعویض نمود ولی شوفاژهایی مانند شیشه ایی یا دکوراتیو و پنلی در صورت خرابی باید آن را به طور کلی تعویض کنید.
آب شوفاژ در داخل دیگ جریان دارد و مشعل با تولید آتش باعث گرم شدن دیگ و به تبع آن آب رادیاتور می شود. دیگ موتورخانه از قطعاتی است که عمر نسبتا طولانی دارد، اما اگر خراب شود، تعویض و تعمیر آن کمی سخت می باشد. دیگ های موتورخانه در دو نوع فولادی و چدنی می باشند. دیگ های چدنی از راندمان کمتری نسبت به دیگ های فولادی برخوردار هستند.با این وجود کاربرد دیگ های چدنی به علت پره بودن و قابلیت بهتر در نصب و تعمیر رایج تر هستند. در صورت معیوب شدن یک پره دیگ چدنی می توان پره دیگ را تعویض کرد. اگر تعداد پره های پوسیده و زنگ زده زیاد باشد , تعویض پره ای آن به صرفه نیست و باید یک دیگ نو نصب شود. در صورت نشت آب شوفاژ از دیگ بهره وری موتورخانه کاهش پیدا می کند و مصرف سوخت نیز بالا می رود.
1.اگر در خانه چندین رادیاتور دارید و تمام آن ها سرد یا نیمه گرم هستند، احتمالا مشکل از سیستم گرمایشی ناشی شده، یا منبع جوشاننده آب درست کار نمی کند تا در سیستم گرمایشی گرد و خاک جمع شده است.
2.اگر مشکل رادیاتور با تجمع آب در زیر رادیاتور همراه است، احتمالا رادیاتور چکه می کند. سیستم را خاموش کرده، سپس فلکه داخلی رادیاتور را سفت کنید. اگر با این کار مشکل حل نشد، شاید فلکه خراب است
3.اگر رادیاتورهای طبقات بالا گرما تولید نکرده اما رادیاتورهای طبقات پایین گرما تولید می کنند، شاید سیستم گرمایشی شما در فشار بالا کار نمی کند و نمی تواند آب داغ را به طبقات بالا برساند.
وسائل مورد نیاز:
آچار فرانسه
پیچ گوشتی (دو سو و چهار سو)
انبر دست
آچار آلن
1.هنگامی که آب گرم وارد رادیاتور شد، سیستم گرمایش مرکزی (معمولاً پکیج) خود را خاموش کنید.
۲- سپس باید «کلید هواگیری» مخصوص رادیاتور را پیدا کنید. این ابزاری است که دریچه رادیاتور را باز و بسته میکند. اگر نمیتوانید این کلید را پیدا کنید، میتوانید آن را خریداری کرده یا به عنوان راهحلی دیگر، بهتر است از یک پیچ گوشتی یا انبردست استفاده کنید.
۳- کلید هواگیری را درون شیر قرار دهید که معمولاً در یکی از دو انتهای بالای رادیاتور قرار دارد.
۴- کلید را به اندازهای بچرخانید که دریچه کمی باز شود. در این زمان هوا به آرامی خارج میشود. اگر به همراه هوا آب هم از دریچه خارج شد، نشاندهنده این موضوع است که کلید را بیشتر چرخاندهاید.
۵- هنگام خارج شدن هوای به دام افتاده زمان آن رسیده که دوباره شیر را محکم کنید.
۶- هم اکنون می توانید سیستم گرمایش مرکزی خود را دوباره روشن کنید تا بررسی کنید که رادیاتور در حالت عادی کار میکند و اینکه هیچ نشتی وجود نداشته باشد.
۷- پس از اتمام کار، باید اطمینان حاصل کنید که فشارسنج بر روی سیستم گرمایشی هنوز در محدوده پیشنهادی سازنده قرار دارد. اگر اینگونه نیست، از طریق شیر تخلیه، آب اضافی را وارد سیستم کنید تا فشار آب تنظیم شود
در زمان سرویس کردن رادیاتور شوفاژ، نشت آب ممکن است در چندین مکان رخ دهد:
۱- در خود رادیاتور: خوردگی یا آسیب دیدن هسته رادیاتور میتواند علت نشت آب باشد. اگر مقدار نشت آب متوسط و زیاد است، شاید لازم باشد رادیاتور خود را تعویض کنید. نشتی رادیاتور در یک زنجیره قرار دارد، به این معنا که هزاران نوع شدت نشت ممکن علتهای مختلف داشته باشند.
۲- در شیلنگها یا خطوط: سوراخها یا ترکهای موجود در شیلنگها و خطوط حنک کننده میتواند باعث نشت مایع شود. سن عامل مهمی در اینجا است: این شلنگها با گذشت زمان شکننده میشوند و شروع به ترکیدن میکنند.
۳- در نقاط اتصال شلنگ: اگر گیرههای شیلنگ شل شده و یا در حال شکستن هستند، خنککننده تحت فشار منجر به نشت آب میشود. اگر شیلنگهای رادیاتور به اندازه کافی شل شوند، میتوانند کاملاً پرشده و باعث نشت آب شوند. ممکن است لازم باشد که در صورت زنگ زدگی، گیرههای شیلنگ را محکم کرده یا آنها را تعویض کنید
نگران نباشید، در زمان سرویس کردن رادیاتور شوفاژ شنیدن صدا از رادیاتور اتفاقی کاملاً طبیعی است. در زیر برخی از دلایلی که ممکن منجر به این عامل شود آورده شده است:
۱- شنیدن صدای سوت به دلیل سرعت جریان آب ایجاد میشود. این صدا معمولاً نشان میدهد که آب بیش از حد در رادیاتور جریان دارد. با چرخاندن کامل شیر رادیاتور میتوان این مسئله را حل کرد.
۲- صدای تیک تیک رادیاتور کاملاً طبیعی است و نیازی به توجه ندارد، این صدا تنها به دلیل گرم و سرد شدن شوفاژ است.
۳- صدای شنیدن ضربه معمولاً در اثر نصب نادرست ترموستاتیک رادیاتور میباشد. ممکن است مشکل این باشد که جریان سوپاپ ها به اشتباه تغییر کرده است (به خصوص اگر رادیاتور جدیدی نصب کردهاید).
۱- مشکل در سیستم گرمایش مرکزی: این بدان معنی است که در واقع سیستم گرمایش مرکزی خانه شما به درستی کار نمیکند. اگر فقط یکی از رادیاتورها گرم میشوند، این میتواند نشانه ای از وجود یک مسئله بزرگتر باشد. همچنین باید بررسی کنید که آیا چیزی در مورد سیستم گرمایش مرکزی شما غیرعادی به نظر میرسد یا خیر؟ آیا صدای خاصی ایجاد میکند ؟ در این مورد بهتر با یک کارشناس در تماس باشید.
۲- عدم هواگیری: یکی دیگر از موارد شایع، عدم هواگیری است. هوا میتواند در رادیاتورهای شما گیر بیفتد و باعث شود که رادیاتور در پایین گرم اما در قسمت بالا سرد شود. در صورت بروز این مورد، ممکن است لازم باشد شوفاژ خانه را هواگیری کنید.
۳- مشکل در شیرهای رادیاتور: اطمینان حاصل کنید که هر دو شیر در ورودی و خروجی رادیاتور باز است و اگر سوپاپ ترموستاتیک دارید مطمئن شوید که رادیاتور روشن است. میزان درجه حرارت را بررسی کنید، اگر حرارت کم باشد، مشکل یا در بسته بودن شیر خروجی و در نتیح توقف آب گرم و یا رسوب رفتن و هرز شدن شیرها است.
نگهداری از رادیاتور شوفاژ به صورت دورهای، به طول عمر بیشتر آن کمک شایانی میکند. همچنین تمیز کردن سطوح بیرونی شوفاژ با مواد شوینده و استفاده از سرکه برای سطوح داخلی، در بهینه کار کردن رادیاتور بسیار مؤثر است.هرگز هنگام تعمیر رادیاتور، خود را در معرض خطر قرار ندهید. به یاد داشته باشید که رادیاتورها ممکن است از آب بسیار گرم انباشه باشند، بنابراین در زمان سرویس آنها جوانب احتیاطی را رعایت کنید.
یکی از دلایلی که شوفاژ گرم نمیکند به خاموش شدن پکیج مرتبط است. زمانی که سعی میکنید شمعک آن را روشن کنید، شعله خاموش میشود. علت ایجاد چنین مشکلی معمولاً میتواند خراب شدن ترموکوپل و یا شکستن آن باشد. به علاوه شما قبل از هر کاری برای روشن کردن پکیج باید مطمئن شوید که گازرسانی دستگاه مشکل ندارد و بعد سلامت فندک دستگاه را چک کنید و ببینید جرقه میزند یا خیر.
بر روی دستگاه پکیج شما یک قسمت برای نشان دادن فشار سیستم وجود دارد که معمولاً باید بین ۵/۱ تا ۲ باشد. زمانی که متوجه شدید فشار دستگاه زیر ۱ شده، این موضوع میتواند موجب سرد شدن شوفاژها و عدم تأمین گرمای مناسب شود. عیب یابی شوفاژ در چنین مواقعی با مشاهده میزان فشار و مشاهده عدم گرما قابل تشخیص است. علت به وجود آمدن این مشکل نیز احتمالاً میتواند نشت آب در سیستم و یا مشکل در شیر فشار باشد. از طرفی زمانی که به تازگی شوفاژها را هواگیری کرده باشید، فشار کاهش پیدا میکند و بعد از مدتی به حالت اولیه خود بازمیگردد.
یکی از مشکلات شایع در مکانهای سرد و در فصل زمستان منجمد شدن لولهها است. این اتفاق مخصوصاً زمانی رخ میدهد که در یک فصل سرد به مسافرت میروید و درجه پکیج را روی خیلی کم یا خاموش میگذارید. این موضوع منجر میشود تا آب درون لوله منجمد شود و اجازه ندهد آب در لوله جریان پیدا کند. بهترین روش برای جلوگیری از چنین اتفاقی این است که تا جای امکان در فصل سرما پکیج خود را به طور کامل خاموش نکنید. در صورت بروز یخزدگی برای ذوب کردن یخ میتوانید روی لولهها کمی آب داغ بریزید و اجازه دهید یخها آب شوند و سپس شوفاژ را دوباره روشن کنید.
برای پیشگیری از بروز مشکلاتی که ذکر شد، بهتر است هر سال و قبل از شروع سرما به فکر سرویس شوفاژ خانه خود باشید.